Czym jest Web Usability Stron Internetowych

  • Autor: Marta
web usability strony internetowe o wysokiej uzytecznosci
web usability strony internetowe o wysokiej uzytecznosci

Strony internetowe o wysokiej użyteczności

Czym jest Web Usability stron internetowych i dlaczego jest tak ważne?

Użyteczność internetowa na pewno nie jest dla większości z nas obcym terminem, jednak dla tych co słyszą go pierwszy raz, już spieszę z tłumaczeniem. Web Usability to cecha strony internetowej, dzięki której jej użytkownik intuicyjnie wie jak z niej korzystać. Można by rzec, że użyteczność strony jest jednym z głównych wskaźników jej jakości - i stwierdzenie to nie byłoby dalekie od prawdy. Podczas projektowania strony internetowej interfejsy w pierwszej kolejności dostosowuje się tak, by były właśnie jak najbardziej intuicyjne (łatwe) i użyciu.

Web Usability można zdefiniować przez pryzmat 5 wchodzących w jej skład komponentów:

Pierwszych z nim jest właśnie łatwość użytkowania i "uczenia się" strony - jak łatwe poruszanie się po stronie będzie dla użytkowników, którzy trafili na nią po raz pierwszy? Kolejnym aspektem jest wydajność: jak długo zajmie użytkownikom nauczenie się interfejsu strony? Jak długo zajmie wykonanie na niej odpowiedniej akcji? Następnie zapamiętywalność: po długiej nieobecności na stronie, jak szybko internauci będą w stanie znowu płynnie się po niej poruszać? Kolejnym komponentem są błędy - nieuniknionym jest, że użytkownicy będą popełniali błędy podczas poruszania się na stronie: jak poważne będą zatem te błędy i w jaki sposób użytkownicy będą mogli je poprawić? Oraz w końcu zadowolenie, czyli nic innego jak komfort korzystania z interfejsu. 

Dlaczego aż taki nacisk kładziony jest na Web Usability? - Użyteczność strony internetowej jest podstawowym warunkiem jej przetrwania w sieci. Ludzie nie mają czasu i cierpliwości korzystać ze strony, która jest trudna, nieintuicyjna w obsłudze. Nie mają ochoty doszukiwać się co oferuje firma, ani jakie możliwości oferuje im witryna. Zamiast błądzić i szukać potrzebnych im informacji po odległych zakamarkach strony, wolą przejść na inną, na której informacje zostaną im podane szybki i jasno. Nie ma czegoś takiego jak instrukcja obsługi strony internetowej, a użytkownicy nie będą marnować swojego czasu próbując rozgryźć sposób działania interfejsu. Jeżeli coś im nie pasuje, jest za trudne, zajmuje za dużo czasu, po prostu przejdą na inną stronę, na której to co chcą załatwią w kilka minut - wybór jest wystarczająco duży. 

Złota zasada e-commerce jasno mówi, że jeśli użytkownik nie jest w stanie znaleźć interesującego go produktu, to nie jest w stanie go również kupić, a przynajmniej nie w tej witrynie.  Obecnie najlepsze praktyki mówią o wydawaniu około 10% budżetu przeznaczonego na projekt strony, na zoptymalizowanie jej użyteczności. W efekcie pożądane wskaźniki witryny podnoszą się średnio dwukrotnie.

Co wchodzi w skład użyteczności i jakie jest zastosowanie tych elementów w procesie jakim jest projektowanie stron internetowych ? - Po pierwsze łatwa nawigacja po stronie. Użyteczność jest przejrzystością strony. Aby być w stanie wykorzystać pełen potencjał czegoś, trzeba najpierw wiedzieć jak to działa. Nawigacja w witrynie jest podstawą działanie strony: w jaki sposób się ją przewija, jak wchodzi w interakcje z poszczególnymi zakładkami czy funkcjami na stronie, jak przechodzi się w inne linki. W procesie projektowania strony internetowej myśli się o organizacji takiej strony; jej wyglądzie, rozmieszczeniu elementów. Od sposobu, w jaki zostanie zaprojektowana zależy późniejszy sposób poruszania się na niej użytkowników. Podczas układania elementów na stronie należy przemyśleć, jaki będzie cel internautów, którzy na nią trafią  i jak do tego celu można ich jak najszybciej i najłatwiej doprowadzić. Zbyt skomplikowana nawigacja po stronie tylko zniechęci do niej użytkowników - sprawi, że przerwą i przejdą na inną, łatwiejszą w obsłudze stronę, albo skończą co mają zrobić i już więcej w to miejsce nie wrócą.

Intuicyjna strona internetowa ma przejrzysty, nieskomplikowany układ oraz jasno określone interakcje. Jest spójna w treści, jaką zawiera oraz w swoim wyglądzie, a także przewidywalna, tak że użytkownicy wiedzą czego się spodziewać, więc łatwo i płynnie przechodzą do kolejnych akcji. Strona, która jest zbudowana przejrzyście i według pewnego schematu, jest o wiele łatwiejsza w obsłudze dla użytkowników, którzy trafili na nią po raz pierwszy, ponieważ są w stanie używać jej intuicyjnie, na podstawie doświadczenia z użytkowania innych stron.

Czytelność jest główną zachętą do zaangażowania

W swoim eseju z roku 1996, Bill Gates napisał "Content is king", prawidłowo również przewidując Internet jako rynek treści. W obecnych czasach teza ta zmieniła się nieco na "Treść jest królem, ale zaangażowanie królową", co świetnie obrazuje fakt, że zdecydowana większość obecnie użytkowanych witryn jest w jakiś sposób interaktywna. Treść witryny jest równie ważna, jak jej użyteczność. Podczas gdy treść witryny dopasowywana jest po kątem marketingu oraz pozycjonowania strony, jej rozmieszczenie jest stricte połączone z jej użytecznością i responsywnością. Co komu po treści, gdy nie da się jej przeczytać ani użyć?  Czytelność treści tworzy się za pomocą użycia właściwych czcionek (zarówno odpowiedniego stylu, jak i rozmiaru), zgranej palety barw oraz rozmieszczenia informacji w zakładkach. Za pomocą tych dobrze skomponowanych części użytkownicy są w stanie znaleźć treści, które ich interesują.

Wydajność witryny i sklepów internetowych a ich wpływ na pozycjonowanie - Wydajność strony internetowej jest jedną ze zmiennych wpływających na jej użyteczność. Do tej kategorii zalicza się przede wszystkim prędkość ładowania i pracy strony, prędkość, z jaką nowe treści zostaną udostępnione odwiedzającym oraz płynność funkcjonowania podstron. Nikt nie będzie w końcu chodził po zacinającej się stronie. Najłatwiejszym sposobem na usprawnienie wydajności witryny jest najzwyczajniej prosty interfejs, który zawiera jedynie niezbędne elementy.

Responsywność witryny - Responsywność strony to nic innego jak jej wygląd i funkcjonowanie na różnych typach (rozmiarach) ekranu. Jak strona wygląda w przeglądarce internetowej na komputerze, a jak w aplikacji mobilnej. Aspekt ten jest dodatkowo ważny, ponieważ większość ludzi na co dzień korzysta obecnie z urządzeń mobilnych; przede wszystkim smartfonów i tabletów. Adaptacja wyświetlania treści na stronie w urządzeniach mobilnych jest więc kluczowa dla jej użytkowości. Dostosowania takie powinny zaistnieć już na etapie projektowania strony. 

Wiarygodność stron internetowych - Obecnie w internecie jesteśmy w stanie znaleźć wszystko, a użytkownicy są ostrożni (a przynajmniej powinni być) podczas odwiedzania nowych stron. Wiele witryn, czy to media społecznościowe, portale randkowe, sklepy internetowe czy portale informacyjne, prosi o różnorakie dane osobowe. Najczęstszym z nich jest e-mail, ale wiele prosi również o imię i nazwisko, datę urodzenia, numer telefonu a często nawet zdjęcie dokumentu tożsamości w celu weryfikacji tożsamości użytkownika. W przypadku sklepów internetowych są to dodatkowo wszelkie informacje dotyczące płatności, wszystkie dane nadawcy oraz jej zaksięgowanie. Jeśli witryna nie sprawia wrażenia godnej zaufania, użytkownicy odmówią podania jej swoich danych (a przynajmniej powinni). Jest to przykład słabej użyteczności strony. Aby witryna była wiarygodna, poza schludnym jej wyglądem i płynnym funkcjonowaniem, potrzebny jest jeszcze łatwy dostęp do informacji o niej, o firmie, która za nią stoi oraz informacji gdzie mogą znaleźć szczegółowe zasady dotyczące czy to zaksięgowania płatności czy przechowywania danych osobowych. Zaktualizowana zakładka "O Nas", aktualne dane dotyczące oferowanych produktów i usług, referencje od klientów i sponsorów oraz szybki proces płatności czy składania zamówienia zdecydowanie zwiększą wiarygodność strony w oczach internautów.

Jak ewoluowała Web Usability?

Prace nad ulepszeniem użyteczności strony internetowej trwają cały czas; nie jest to jednorazowy zabieg, który rozwiąże problem raz na zawsze, a ciągłe ulepszanie interfejsu i algorytmów strony. Proces ten wymaga regularnych testów, zgłębienia tematu na wielu płaszczyznach oraz ciągłego konsekwentnego dążenia do poprawy. Nie znaczy to jednak, że Web Usability jest nieosiągalna lub świeżo wypuszczona strona nie będzie działać. Zjawisko to pokazuje nie mniej, nie więcej, jak dynamiczną naturę technologii oraz jej ewolucję. Analogicznie, projektowanie stron internetowych również musi ewoluować, aby dostroić się do panujących norm technologicznych oraz oczekiwań użytkowników.